 |
3 4 |
|
انتظار در لغت به معناى چشم داشت وچشم به راه بودن ونوعى امید به آینده داشتن است.
نتیجه اى که از معناى لغوى انتظاربه دست می آید این است که کسى که عمل زشت و ناهنجارى انجام داده، منتظرکیفر آن است، وکسى که بذرى را در زمین پاشیده منتظر است که محصولش از زمین سربرآورد و سرسبز شود وکسى که کار خیر و شایسته اى انجام داده، منتظر است تا روزى فرا رسد واو پاداش کار خیرش را دریافت کند. و اما انتظاردر اسلام- به ویژه مذهب تشیع- عبارت از ایمان استوار بر امامت و ولایت حضرت ولی عصر(ع) وامید به ظهور مبارک آن واپسین حجت الهى، و آغاز حکومت صالحان است.
انتظار فرج در اسلام، در واقع نوعى آمادگى است آمادگى براى پاک شدن، پاک زیستن , آماد گى براى حرکتى مستمر و دائم، توأم با خودسازى ودگرسازى و زمینه سازى . و سرانجام آمادگى براى تهیه قوا براى شرکت در نهضت عظیم حضرت مهدى(ع) که آغاز آن، ظهور حضرت وپایان آن، شکست تاریکى ها وظلم ها و نتیجه آن، برپایى حکومت عدل الهى ونهضت سبز مهدوى است.
مسلمانان بر اساس وعده هاى صریحى که قرآن کریم بدان ها داده است، عقیده دارندکه طبق قانون خلقت وسنت آفرینش، تاریخ بر مبناى سنت هاى الهى ووعده هاى خدایى به پیش می رود، و اگر چند روزى دنیا به نفع ستمگران تمام شده، ولى سرانجام حکومت مطلق جهان به دست صالحان وحق پرستان خواهد افتاد وعدالت وامنیت بر اساس قانون خدا در سرتاسر جهان برقرار خواهد شد.
از آیات متعدد قرآن توبه، 32 و 33- نور، 55- غافر، 1 5- انبیاء، 5 0 1 و106- قصص، 4- سجده، 28 و 29- صافات، 171 و 173- حج، 41 به خوبى استفاده می شودکه جهان روزى را در پیش داردکه حکومت مطلق دنیا به دست پاکان و صالحان خواهد افتاد و روزى راکه مسلمانان انتظار می کشند، همان روز قیام حضرت مهدى (ع) است. دلیل این انتظار، همان نویدهاى صریح قرآن کریم وروایات معتبرى است که مسأله ظهور حضرت مهدى (ع) و امید به آینده را به عنوان وعده تخلف ناپذیر الهى مطرح کرده اند. انتظار داراى دو بعد فکرى یا اعتقادى، وبعد عملى یا اجتماعى است ومعرفت وانتظار فرج است که منتظر را در خیمه گاه امام عصر(ع) آماده به خدمت حفظ می کند. (1)
و اما انتظار اعتقادی معرفت امام، شرط صحت انتظار است. فضیل بن یسار از امام صادق (ع) درباره آیا (یوم ندعوا کل اناس بإمامهم، )(2) روزى که هر مردمی را با امامشان می خوانیم، پرسید.
حضرت چنین فرمود: اى فضیل آمام خود را بشناس، زیرا اگر معرفت امام خود را داشته باشى، جلو افتادن یا به تأخیر افتادن این امر زیانى به تو نمی رساند(3).
انتظار اجتماعی: همان انتظار در مقام عمل است . محصول انتظار اعتقادی انتظار عملی است.
برخوردارى از رحمت الهى، شامل حال منتظرانى است که در جهت اجراى اوامر الهى از هیچ کوششى دریغ نمى ورزند و همواره تلاش می کنند وظایف اعتقادى خود را بشناسند و با تمام توان شان در جهت تحقق آن ها کوشش نمایند .
وامَا از جمله وظایف عملکردى منتظران، دعا براى تعجیل فرج، حفظ تقوى، تسلیم محض به امام وزم.
منتظران حقیقی
پیامبرگرامى اسلام (ص) در تجلیل از مقام شامخ منتظران حقیقى خطاب به صحابه فرمود: شما اصحاب من هستید، لیکن برادران من مردمى هستندکه در آخرالزمان مى آیند.
آن گاه در مقام توصیف اوج مجاهدت و تدین ایشان مى فرماید: هر یک از ایشان، بیش از کسى که بر زجر پوست کندنِ درختِ خار با دست خالى در شبِ تاریک یا نگهدارىِ آتش سوزانِ چوبِ درختِ تاغ درکفِ دست صبر مى کند، در دیندارى خود استقامت مى ورزد. به راستى که آنان چراغ هاى هدایت در شب هاى ظلمانى هستند.(4 )
امام جعفر صادق (ع) نیز فرمود: هرکس بخواهد در شمار منتظران حقیقى آن عدلِ منتظَر باشد، باید پ
ارسایى پیشه کند و متخلَق به مکارم اخلاق گردد. (5)
مهدویت
مصدر جعلى مهدى، به معناى مهدى بودن است.در اصطلاح، اعتقاد به ظهور مهدى (ع) را گویندکه از جمله معتقدات اصولى مذهب شیعه اثنى عشرى است و همان پدید آمدن حکومت عدل جهانى است. این موضوع در اسلام به قدرى مسلم است که درباره آن کتاب هایى تألیف شده است که تاریخ نگارش بعضى از سالها پیش از تولد حضرت مهدى (ع) بوده.
اثبات مهدویت
ما معتقدیم که سرانجام،اداره امور جهان در قبضه باکفایت صالح ترین افراد بشر قرار خواهد گرفت واو جهان رااز تاریکى، فقر، جهل وظلم رهایى مى بخشد، و حکومت واحد جهانى را براساس مساوات وعدالت استوار مى سازد . علیرغم اتفاق نظر دراصل مصلح ومنجى ، لیکن در مصداق وتطبیق آن اختلاف دارند. روایات نقل شده در باره حضرت مهدى(ع) وبحث از نواب خاص آن حضرت که در طول هفتاد سال، واسطه میان شیعیان وحضرت بوده اند. این اعتقاد رااز محدوده ذهن به دنیاى واقعیات می آورد یعنی او یک حقیقت فرضى و خیالى نیست بلکه یک موجود واقعی است. بنابراین موضوع مهدى، نه اندیشه چشم به راه نشستن کسی است که باید زاده شود و نه پیشگویی است که باید درانتظار مصداقش ماند. بلکه واقعیت استوار وفرد مشخصی است که در میان ما زندگى می کند، ما را مى بیند وما نیزاو را مى بینیم و دراندوه و شادى هامان شریک است.احادیث و نیزتاریخ غیبت صغرى،این باور را در جان ما زنده می کندکه مصداق آن مصلح و مهدى منتظر، کسى جز محمد امام دوازدهم شیعیان وپسرامام حسن عسکرى(ع) نیست که وجودش به تجربه تاریخى ثابت شده است.
آیت الله محمد باقر صدر رحمه الله می نویسد:اعتقاد به مهدى(ع) به عنوان یک قائد منتظرکه جهان را به یک صورت برتر متحول مى سازد،ازاخبار پیامبراکرم(ص) عموماً وازاحادیث ائمه اهل البیت(ع) خصوصاً سرچشمه گرفته است، و در نصوص بسیارى مورد تأیید وتاکید واقع شده، به طورى که اصلأ مطلب قابل تردید نیست. در مجموع اخبار واحادیثى که در موردامامت مهدى(ع) و غیبت وظهور واصلاح آینده جهان و خصوصیات شخصی اواز طریق سنى وشیعه وارد شده است، تمام آن ها نزدیک به شش هزار حدیث است و در مورد هیچ یک از موضوعات مسلم و غیر قابل تردیداسلامى،این اندازه حدیث و روایت وارد نشده است. (7)
گذشته از قطعى بودن موضوع مهدى موعود (ع)از دیدگاه مدارک متقن اسلامى،اختصاص داشت شخصیت والا به امام دوازدهم شیعه، وپسرامام حسن عسکرى(ع)، دلایل محکم وروشنى داردکه تمام آن دلایل را ممکن است در دو دلیل خلاصه کنیم:
1. دلیل اسلامی: مهدى(ع) در صدها روایتى که از پیغمبراکرم(ص) وازائمه(ع) نقل شده، متمثَل است. روایاتى که مهدى(ع) را به اهل بیت(ع)، نواده فاطمه(ع)، ذریة حسین(ع)، وفرزند نهم آن حضرت نسبت داده است، ونیزآن سلسله ازاحادیثى که دلالت می کنندکه جانشینان پیامبر(ص) دوازده نفرند، تمام ا ین احادیث،آن فکر و عقیده عمومى مهدى(ع) را محدود می کنند وآن موضوع فکرى کلى را درامام دوازدهم ازائمه(ع) مشخص مى سازند این حدیث نبوى شریف به این مضمون که امامان پس از من یا خلفاء بعداز من، دوازده نفرند با عبارات مختلف در بیش از دویست وهفتاد روایت از رسول اکرم(ص) نقل شده، که در حدیث سنى وشیعه مانند: صحیح بخارى، صحیع مسلم، صحح ترمذى وسنن ابن داود ومسنداحمد حنبل ومستدرک الصحیحین حاکم نیشابورى نقل شده است . در حالى که بخارى در زمان امام جواد وامام هادى وامام عسکرى(ع) مى زیسته وکتاب صحیح بخارى را درآن زمان نوشته است که هنوزامامان به دوازده نرسیده بود.این خود دلالت می کندکه این حدیث پیش از آن که فکر و عقیده دوازده امامى در مغزها تکمیل شود،از رسول اکرم(ص) صادر شده است وجاى تردید درآین احادیث باقى نمى ماند .ایمان و عقیده شیعه دوازده امامى که می گوید: جانشینان پیامبر(ص)از على(ع) شروع شده وبه مهدى(ع) ختم مى شود، قابل تطبیق بااحادیث شریف نبوى است.
یکى از مهم ترین ابعاد فعالیت هاى امام یازدهم (ع) آماده سازى جامعه شیعه براى غیبت آخرین حجت حق، حضرت بقیة الله الاعظم (ع) است .
این جهت، از زمان امام هادى (ع) به طور عملى شروع گردید. زیرا قسمت زیادى از عمر امام هادى وعسکرى (ع) در زندان وتحت مراقبت مى گذشت وارتباط وملاقات مسلمین وشیعیان با آن بزرگواران میسر نبود . واین خود شاید لطفى باطنى از جانب حق بود که شیعیان ومسلمانان به تدریج با غیبت حجت خدا وندیدن او انس بگیرند ویک باره دراثرغیبت کلى امام وحشت نکنند ودین خود را حفظ نمایند .
قسمت مهمى از این امر را امام (ع) با احادیث و فرمایش ها و نامه هاى خود محقق مى فرمود. ازآن جا که بیان تفصیلى این مطلب مجال وسیعى مى خواهد در این جا به ذکر یک نامه از حضرت عسکرى (ع) دراین زمینه اکتفا مى کنیم. این نامه را حضرت به ابوالحسن على بن الحسین بن بابویه قمى مرقوم فرمودند:
بر تو باد به صبر وانتظار فرج، چرا که پیامبر خدا(ص) فرمود: برترین اعمال امت من انتظار فرج است. پیوسته شیعیان ما در غم و اندوه خواهند بود تا فرزندم (مهدى) ظاهر شود. همو که پیامبر خدا وعده فرموده که زمین را پرازعدل و داد خواهد کرد، همانگونه که پر از ظلم و جور شده باشد.
اى شیخ بزرگوار من خود صبرکن وتمام شیعیان مرا نیز امر به صبر در برابر سختى ها، مبارزات، شهادت ها و سایر مشکلات در راه خدا بنما چرا که زمین از آن خداست و حکومت آن را به بندگانى که خود بخواهد، خواهد داد وعاقبت از آن تقوى پیشگان است. سلام بر تو وهمه شیعیان باد...
این پیام امام یازدهم حضرت عسکرى (ع) به همه ماست: صبر وانتظار فرج صبر در مقابل ناملایمات وسختى هاى دوران غیبت و ا نتظار فرج امام عصر(ع)(11)
1-الانوارج52ص126
2-سوره اسراء71
کافی ج1ص271 -3
4-بحارالانوارج52ص124
5- بحارالانوارج52ص14
6-بحث حول المهدیمحمد باقر صدرص63-72
7- بحث حول المهدیمحمد باقرصدرص63-72
8-ظهور مهدی از دیدگاهاسلام مذاهب وملل جهان هاشمی شهیدی ص52
9-عصر ظهور علی کورانی ص391
10-آخرین امید داوود الهامی
11-نشریه موعود شماره 20 ص14
¤ نویسنده: زینب حسنی
